MP Board Class 10th Sanskrit Trimasik Paper 2023-24 : एमपी बोर्ड कक्षा 10वी संस्कृत त्रैमासिक परीक्षा हुआ जारी
MP Board Class 10th Sanskrit Traimasik Pariksha 2023-24 नमस्कार प्रिय छात्रा आज हम आपके लिए MP Board Class 10th Sanskrit Trimasik Paper लेके आये है जिसकी सारी जानकारी आपको देने वाले है यही आपको Sanskrit Trimasik Paper की सारी जानकारी प्राप्त करनी है तो इस पोस्ट को हमारे साथ लास्ट तक देखना पड़ेगा और अगर आप चाहते है की आप एमपी बोर्ड संस्कृत त्रैमासिक परीक्षा में अच्छे नंबर लाना चाहते है तो हमारे द्वारा बताई जाने वाली सारी जानकारी को ध्यानपूर्वक पढ़े जिससे की आपके अच्छे से जानकारी प्राप्त होंगी और आप अच्छे नंबर से पास हो जायेगा कक्षा 10 संस्कृत पेपर में पास होने के लिये हम आपको बहुत सारे IMP Question बतायेंगे जिससे आप अपने परीक्षा में अच्छे मार्क ला सकते है। mp board class 10 Sanskrit paper trimasik pariksha 2023, kaksha dasvi vishy sanskrit trimasik pariksha 2023, mp board class 10th sanskrit asli paper
Class 10th Sanskrit Quarterly Exam Paper 2023 : मेरे प्रिय स्टूडेंट आपको नीचे कक्षा 10वी संस्कृत का पेपर दिया गया है। विज्ञान का पेपर 75 अंक का होना है और समय ३ घंटे दिये जाएँगे। सभी छात्र को सलाह दिया जाता है की अगर आप परीक्षा में बहुत अच्छे अंक लाना चाहते है तो नीचे दिये गये पीडीएफ़ को अच्छे से ज़रूर पढ़े।
trimasik pariksha 2023 MP Board class 10th sanskrit paper
Overview – MP Board class 10th Sanskrit traimasik pariksha 2023
| Exam Department Name | Madhya Pradesh Board of Secondary Education |
| Examination | Board Exam |
| Exam Year | 2023 |
| Class Category | MPBSE 10th |
| Type exam | त्रैमासिक परीक्षा |
| Exam Date | 14 September |
| Subject | Sanskrit |
| Post Category | Question paper |
| official website | www.mpbse.mponline.gov.in |
MP Board Class 10th Quarterly Exam 2023-24 : इसका पेपर नीचे दिया गया है इसे पढ़कर आप अपने परीक्षा में बहुत अच्छे अंक ला सकते है इसका संपूर्ण उत्तर देखने के लिये यूट्यूब में ask classes को ज़रूर देखे।
1021-ए
कक्षा 10वीं त्रैमासिक परीक्षा, 2023-24
संस्कृत – 12 ( माध्यम हिन्दी )
(कुल प्रश्नों की संख्या 23 ) ( समय 03 घण्टे )
(कुल मुद्रित पृष्ठों की संख्या : 08) (पूर्णांक 75)
निर्देशः –
(1) रार्ये प्रश्नाः अनिवार्यः शान्ति।
(2) प्रश्नानां सम्मुखे आकाः प्रदत्तः।
विकल्पं चित्यात् लेखन –
(1X6=6)
(I) “जगदीशः” इत्यस्य पदस्य सन्धिविच्छेदः अस्ति –
(अ)जग+ईशः
(ब) जग + दीशः
(स) जगत् + ईश:
(द) जगत + इशः
(II) “मनोरथः” इत्यिरिमन् पदे सन्धिः अस्ति –
(अ) स्वर सन्धिः
(बी) व्यंजन सन्धिः
(स) विसर्ग सन्धिः
(द) दीर्घ सन्धिः
(iii) “देवेन्द्रः” इत्यस्मिन पदे सन्धिः अस्ति –
(अ) गुण
(व) यण
(स) वृद्धि
(द) दीर्घ
(iv) द्वन्द्वसमासास्य उदाहरणं अरित – (अ) पंचवति
(ए) नीलोत्पलम्
(स) दशाननः
(द) पितरौ
(v) “सप्तर्पिः” इत्यस्मिन पदे समासः अस्ति –
(अ) द्विगु
(स) द्वंद्व
(a) कर्मधारय
(द)बहुव्रिहि
(vi) “देशभक्तः” इति पदस्य समास विग्रहः अस्ति –
(अ) देशं भक्तः
(ख) देशस्य भक्तः
(स) देशेण भक्तः
(द) देशात् भक्तः
2 कोष्टकात् दिल्या नदीस्थानानि पुरयस – (1)
(i) (ओत्र/अनि) .. राम र सदुपयोगः करणीयः।
(ii) जीवनं दुर्याहम अस्ति।। (एव/शदा)
(iii) ‘पनम्’ इति पदस्य पर्यायपदे… …अरित । (सलिलम् / कर्णनम्)
(iv) ‘अग्रम्’ इति पदस्य पर्यायपद……………..अस्ति । (रसाला/डेमिन)
(v) ‘निर्मलम्’ इत्यस्य विलोमपदं……………… अस्ति । (दूषितम् / शुद्धंग)
(vi) ‘बुद्धिहीना’ इत्यस्य विलोमपदं……………….अस्ति । (बुद्धिमान / बुद्धिगति)
प्रा. युग्म मेलनं कुरुत् –
(क) सुताः
(ख) भार्या. (ii) शीघ्रम्
(ग) वारायः दे (iii) बलीवर्द:
(घ) द्रुतगत्या (iv) पुत्राः
(ङ) वृषभः (v) शृगालः
(च) जम्बूक: (vi) पत्नी
प्र.4 एक्वाक्येन उत्तरं लिखत –
(1X6=6)
(i) ‘करोति’ इत्यस्य पदस्य धातुः लिखत।
(ii) ‘तत्र एकः वानरः वसति स्म अस्मिन् वाक्ये अव्ययपदं लिखितत्।
(ii) ‘पत्’ धातोः लट्लकार मध्यमपुरुष बहुवचनम् रूपं लिखत।
(iv) ‘एकैकः’ इत्यस्य पदस्य सन्धिः विच्छेदं कुरुत् एक
(v) ‘एक: दुबलं वृषभं आसीत्। इतिस्मिन पदे विशेषण लेख।
(vi) क्रुद्धः कृषिवः आसीत्। इतिस्मिन पदे विशेष्य लेख।
प्रश्न 5. शुद्धकथनानां सोमानां ‘अम्’ पितृकथनानां ‘न’ इति लिखत
(1X6=6)
(i) ‘अभवत्’ इत्यस्मिन पदे लत्लकारः भवति। अ
(ii) ‘पठिष्यावः’ इत्यस्मिन पदे लृतलकारः अस्ति। न
(iii) ‘मम’ इति पदे चतुर्थी विभक्तिः अस्ति। ट्र
(iv) ‘युष्माभि:’ इति पदे बहुवचनम् अस्ति। (v) ‘प्रचार्यः’ इत्यस्मिन पदे बहुवचनम् अस्ति। न
(vi) ‘निर्जनम्’ इत्यस्मिन पदे निः उपसर्गः अस्ति। न
प्रश्न 6. कुशलव्योः मातरं वाल्मिकः केन नाम्ना अह्वयति?
अथवा
अनिशं महानगर मध्ये किं प्रचलति ?
प्र.7 मुक्त अहं कस्मै जीवनं कामये?
अथवा
सर्वदा सर्वकार्येषु का बलवती? बलभावात् हिमकरः कुत्र विराजते?
प्र.8. वृषभः कुत्र पपात?
अथवा
जननी किदृशी भवति ?
प्र.9 अत्र जीवितं कीदृशं जातम् ?
प्र.10 व्याघ्रः किं विचार्य पलायितः?
अथवा
कवि: कुत्र संच्चरणं कर्तुम् इच्छति?
प्र.11 अक्षांश पदमाधृत्य प्रश्ननिर्माणं कुरुत् – ( कोऽपि दवौ )
(i) महानगरेषु वाहनानाम् अनंताः पंक्त्यः धावन्ति।
(ii) बुद्धिमती पिताया पुत्रौ प्रहृत्वति। (ii) धेनुनाम माता सुरभिः आसीत्।
प्रा.12 अधोलचितानां वाक्यानि कः कं प्रति कथयति – (कोऽपि दवौ)
(1) जानाम्यहं तस्य नामधेयम्। या
(ii) वैश्य! अपूर्वं खलु नामधेयम्। भागे दोन
(iii) भो वसव! पुत्रस्य दैन्यं दृष्ट्वा अहं रोदिमि।
प्रा. 13 अधोलहितानां पदानाम् अर्थ कोष्ठकात् चित्वा लेखन – (i) दर्शन (दर्शितावान्/दृष्टवान्)
(ii) ययौ – ( यचित्वान्/अगच्छत्)
(iii) ईक्षते
(पश्यति/इच्छति
(iv) मुच्यते
(मुक्तो भवति/मग्नो भवति)
प्र.14 यथा निर्देशम् उत्तरत – ( कोऽपि द्वौ )
(i) ‘जानाम्यहं तस्य नामधेयम् अस्मिन् वाक्ये कर्तृपदं किम्?
(ii) ‘विदूषकः आज्ञापयतु भवन अत्र भवन इति पदं कस्मै सुसंगतम्?
(iii) तस्माद्ङ्क – व्यवहितम् अध्यास्यताम् सिंहासनम् अत्र क्रियापन्द किम् ?
प्र.15 सर्वपदानि समासनाम च लिखित – ( कोऽपि दवौ )
(i) मैलेन सहितम्
(ii) हरिताः च ये तरवः
(iii) नवा मालिक
प्रश्न 16. अधोलकितानि वाक्यानि घटनाएँ पिछले वर्ष योजयत् –
(i) व्याघ्रः व्याघ्रमारि इयमिति मत्वा पलैयितः। 3
(ii) जम्बूक्रोत्साहः व्याघ्रः पुनः काननम् आगच्छत्।
(iii) गलसंबद्ध शृगालकः व्याघ्रः पुनः प्लायितः। 4
(iv) मार्गे सा एकं व्याघ्रम् अपश्यात्। 1
प्रश्न 17. स्वपथ्यपुस्तकात् सुहितद्वयं लिखित यः प्रश्नपत्रे नास्ति।
प्र18 अधोलहित गद्यांशधारित प्रश्नानां उत्तराणि लिखित –
अस्ति देउलाख्यो ग्रामः। तत्र राजसिंहः नाम राजपुत्रः वसति स्म। एकदा केनापि आवश्यक कार्येन तस्य भार्या बुद्धिमती पुत्रद्वयोपेता पितृगृहं प्रति चलिता। मार्गे गहन कानने सा एकं व्याघ्रं ददर्श। सा व्याघ्रमगच्छन्तं दृष्ट्वा धष्टयत् पुत्रौ पकया प्रहृत्य जगत्
- ”कथमेकैकशो व्याघ्रभक्षणाय कलहं कुरुथः?”
अथवा
कश्चित्तक्रांति: बलिवर्दाभ्यां क्षेत्राकर्षणं कुर्वन्नसीत्। तयोः बलिवर्दयोः एकः शरीरेण दुर्बलः जवेन गनतुमशक्तश्चसीत्। मूलतः सैनिकः तं दुर्बलं वृषभं तोडनेन नुदन् अवर्तत्। सः रसः हल्मूढ्वा गन्तुमशक्तः क्षेत्रे पपातः। क्रुद्धः कृषिवल्लः तमुत्थापयितुं बहुवारं यत्नामकरोत।
(क)सैन्यः काभ्यां क्षेत्राकर्षणं कुर्वन्नसीत्? (ख) तयोः बलिवर्दयोः एकः किदृशः आसीत्?
(छ) ‘शरीरेण इति पदे का विभक्तिः अस्ति?
प्र.19 अधोलहित पद्यांशधारित प्रश्नानां उत्तराणि लेखत् –
“प्रस्तारतेले लतातरुगुलमा नो भवन्तु पिष्टतः।
पाषाणि सभ्यता निसर्गे स्यान्न समाविष्टा।
11
मानवाय जीवनं कामये नो जीवनमरणम्।
(क) प्रस्तरतले का न भवन्तु ?
(ख) पाषाणि सभ्यता कुत्र न स्यात् ?
(छ) ‘तरुः’ पदस्य पर्याय लिखितत्।
अथवा
कञ्चित कालं नय मामस्मान्नग्राद् बहुदूरम्। प्रापश्यामि ग्रामान्ते निर्झर नदी- पयः पूरम्।। एकान्ते कान्तारे क्षणमपि मे स्यात् संच्चरणम्।
(क) मे कुत्र संचरणम् ?
(ख) ग्रामान्ते किम् अस्ति ?
(छ) कञ्चित् कालात् कुत्र नय?
(क) बुद्धिमती केन उपेता पितृगृहं प्रति चलिता?
(ख) मार्गे कुत्र सा एकं व्याघ्रं ददर्श ?
(छ) तत्र राजसिंहः नाम राजपुत्रः अस्मिन् वाक्ये अव्यय पदं लिखितत्।
प्रश्न 20 अधोलहित नाट्यांशधारित प्रश्नानां उत्तराणि लिखित –
जम्बूकः – स्वामिन्! यत्रास्ते सा धुरता तत्र गम्यताम्। व्याघ्र ! तव पुनःप्राप्ति तत्र गतस्य स सम्मुखमपिक्षते यदि, प्रकारि त्वया अहं हन्तव्यः इति।
व्याघ्रः – शृगाल! यदि त्वं मां मुक्त्वा यासि तदा वेलाप्यवेला स्यात्।
जम्बूक:- यदि एवं तरहि मां निजगले बुद्वा चल सत्वरम्। स व्याधः तथा कृत्वा काननं ययौ। शृगालेन सहितं पुनरायन्तं व्याघ्रं दूरात् दृष्ट्वा बुद्धिमती चिन्तित्वति
(क) व्याघ्रः शृगालेन किम् उक्तवान् ?
(ख) शृगालेन सहितं पुनरायन्तं व्याघ्रं दृष्ट्वा कः चिन्तित्वति?
(छ) यत्रास्ते सा धुरता तत्र गम्यताम् केन कथितः?
अथवा
भयाकुलं व्याघ्रं दृष्ट्वा कश्चित् धुर्तः शृगालः हसन्नाः- “भवान् कुतः भयात् पलायितः?” व्याघ्रः गच्छ गच्छ जम्बूक! त्वमापि कञ्चिद गूढ़प्रदेशम्। यतो व्याघ्रमृति या शास्त्रे
श्रूयते तैयहं हन्तुमर्बद्धः परं गृहितकरजीवितो नष्टः शीघ्रं तदग्रतः।
शृगालः – व्याघ्र ! ‘त्वया’ महत्कौतुकम् अवेदितं यन्मानुषादपि विभेषि?
व्याघ्रः- प्रत्यक्षमेव मया सातम्पुत्रवेकैशो मामत्तुं कलहायमानौ तीखाया प्रहरन्ति दृष्टा।
(क) शृगालः किदृशः आसीत्?
(ख) व्याघ्रः काया प्रहरन्ति दृष्टा?
(छ) भयाकुलं व्याघ्रं पदस्य विशेषपादं किम्?
प्रा. 21 अधोलहित अप्पित गद्यांशं पथित्वा प्रश्नानां लिकत् – उत्साह उत्तरः, स्तर, प्रारंभ चेति तिस्त्रः चरण.. शिशुः सदा उत्साहशीलाः इति विदितमेव। युवानां आपि प्रियेण उत्साहशीलाः। अनेके वृद्धा अपि तथैव। व्यासः उत्साहस्य च नास्तिसम्बन्धः। शिशु सदन प्रोत्साहनेन सर्वं गृहीतुं सर्वे सह खादितुं सर्वे सह खेलितुं च प्रवर्तते।
(4)
(क) अस्य गद्यांशस्य शीर्षकं लिपित्।
(ख) मनसाः कतिरात्रिः सन्ति?
(जी) बच्चों का उत्साह बढ़ाने के लिए क्या करें?
(घ) के-के उत्साहशीलाः भवन्ति?
प्रश्न 22 स्वप्राचार्यस्य कृते अवकाशार्थं प्रार्थनापत्रं लिपित्।
(4)
अथवा
स्वभागिन्यः विवाहे अमंत्रयितुं स्वमित्रं प्रति पत्र लिखित।
प्रा. 23 अधोलहितेषु एकं विषयं श्लोकय विंशत्यधिक शतशब्देषु (120) संस्कृतभाषायां निबद्धं
लिखत –
(क)संस्कृतभाषायाः महत्म् –
(ख) मम कवि प्रियः
(ग)पर्यावरणम्
(घ) सदाचारः
Other Subject Question Paper pdf Download
| Hindi | Click Here |
| English | Click Here |
| Math | Click Here |
| Science | Click Here |
| Social Science | Click Here |
| Sanskrit | Click Here |
- MP Board Annual Exam Time table 2024-25 Pdf Download | कक्षा 5 वीं और 8 वीं वार्षिक परीक्षा टाइम टेबल पीडीएफ़
- MP Board 9th Math Ardhvaarshik Paper 2024 : एमपी बोर्ड कक्षा 9वीं गणित अर्धवार्षिक परीक्षा पेपर 2024-25
- (Set I) Class 9th Samajik Vigyan Ardhvarshik Pariksha 2024-25 Paper PDF | कक्षा 9वी सामाजिक विज्ञान अर्धवार्षिक परीक्षा 2024 पेपर सेट I
- MP Board Class 11th Political Science paper Ardhvarshik Pariksha 2024 | कक्षा 11वी राजनीति शास्त्र अर्द्धवार्षिक परीक्षा 2024 असली पेपर
- (Set I) Class 9th Hindi Ardhvarshik Pariksha 2024-25 Paper PDF | कक्षा 9वी हिंदी अर्धवार्षिक परीक्षा 2024 पेपर सेट I